Muzeum Politechniki Łódzkiej w Łodzi gromadzi i przechowuje dokumenty i pamiątki dotyczące historii Politechniki Łódzkiej, jej organizacji, działalności naukowej, dydaktycznej i społeczno-kulturalnej. Naczelnym zadaniem Muzeum Politechniki Łódzkiej jest udostępnianie i upowszechnianie zbiorów w zakresie związanym z historią, tradycją i działalnością Uczelni w celu zachowania materialnego i niematerialnego dziedzictwa akademickiego.
Muzeum gromadzi w szczególności:
- dokumenty i archiwalia związane z historią i tradycją Uczelni i jej jednostek;
- odznaczenia, medale, dyplomy pamiątkowe i wyróżnienia nadane Uczelni, jej pracownikom, absolwentom i studentom;
- insygnia i togi;
- skrypty, dawne podręczniki, broszury, plansze i filmy dydaktyczne;
- pamiątki i dokumenty osobiste wybitnych pracowników naukowych, doktorów honoris causa i wychowanków Uczelni;
- filmy i fotografie związane z uroczystościami uczelnianymi, władzami Uczelni, pracownikami naukowymi oraz obiektami i laboratoriami Uczelni;
- dokumenty dotyczące współpracy z innymi ośrodkami akademickimi;
- dawną aparaturę i przyrządy badawcze, urządzenia związane z prowadzeniem działalności naukowej i dydaktycznej oraz sprzęt laboratoryjny.
Muzeum Politechniki Łódzkiej realizuje swoje zadania przez udostępnianie zbiorów własnych na ekspozycji stałej i wystawach czasowych poświęconych historii Uczelni, jej twórcom, pracownikom i absolwentom, którzy przyczynili się do jej rozwoju organizacyjnego, naukowego i dydaktycznego. Ponadto Muzeum prowadzi Księgę Pamięci Osób Zasłużonych dla Politechniki Łódzkiej oraz działalność wydawniczą.
Muzeum czynne jest dla wszystkich zwiedzających przede wszystkim pracowników i studentów Politechniki Łódzkiej od poniedziałku do piątku w godzinach pracy uczelni.
Muzeum Politechniki Łódzkiej powstało w 1985 roku, w roku jubileuszu 40-lecia Politechniki Łódzkiej. Pomysł utworzenia muzeum zgłosił na początku 1985 roku doc. Marian Mieszkowski, wieloletni i bliski współpracownik twórcy i pierwszego rektora Politechniki Łódzkiej Profesora Bohdana Stefanowskiego. Propozycja powołania muzeum została zaakceptowana przez JM Rektora prof. dr hab. inż. Jerzego Kroh i Senat Politechniki Łódzkiej. Muzeum organizacyjnie związano z Biblioteką Główną, natomiast opiekę merytoryczną powierzono Radzie Muzeum powołanej spośród członków Klubu Seniora Politechniki Łódzkiej. Opracowany przez Radę Muzeum regulamin zatwierdził w dniu 8 listopada 1985 roku prorektor ds. nauki prof. dr hab. inż. Czesław Strumiłło.
W 1992 roku, w związku ze zbliżającym się jubileuszem 50-lecia Politechniki Łódzkiej, Rada Muzeum została przekształcona w Rektorską Komisję Historyczną, a decyzją rektora powołano Pracownię Historyczną Politechniki Łódzkiej. Do głównych zadań Pracowni należało gromadzenie materiałów dotyczących historii uczelni, prowadzenie całokształtu spraw związanych z działalności Rektorskiej Komisji Historycznej i muzeum, oraz opracowywanie publikacji dotyczących historii Politechniki Łódzkiej.
W październiku 2019 roku w związku z 75. rocznicą powstania uczelni JM Rektor prof. dr hab. inż. Sławomir Wiak zarządzeniem nr 52/2019 powołał Muzeum Politechniki Łódzkiej jako jednostkę ogólnouczelnianą podległą rektorowi. W styczniu 2021 roku regulamin Muzeum Politechniki Łódzkiej został uzgodniony z Ministrem Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu prof. dr hab. Piotrem Glińskim i podpisany przez JM Rektora prof. dr hab. inż. Krzysztofa Jóźwika.
